۱-ناترازیهای انرژی؛ چالش اصلی صنایع تولیدی
انرژی یکی از مهمترین نهادههای تولید در هر صنعتی است. با این حال، در سالهای اخیر، ناترازیهای انرژی به یکی از بزرگترین چالشهای تولیدکنندگان تبدیل شده است. این ناترازیها به دلایل مختلفی از جمله افزایش تقاضای جهانی انرژی، کاهش سرمایهگذاری در بخش انرژیهای تجدیدپذیر، تحریمها و نغییرات اقلیمی ایجاد شدهاند.
الف: افزایش هزینه های انرژی
افزایش هزینههای انرژی با افزایش
قیمت حاملهای انرژی مانند نفت، گاز و برق، هزینههای تولید به طور قابل توجهی افزایش یافته است. این موضوع به ویژه برای صنایع انرژیبر مانند فولاد، سیمان و پتروشیمی مشکلات جدی ایجاد کرده است. افزایش هزینههای انرژی نه تنها سودآوری تولیدکنندگان را کاهش داده، بلکه باعث افزایش قیمت نهایی محصولات و کاهش رقابتپذیری آنها در بازارهای جهانی شده است.
ب: بیثباتی در تأمین انرژی
در برخی مناطق، بیثباتی در تأمین انرژی به دلیل مشکلات زیرساختی، تحریمها یا تغییرات اقلیمی، باعث اختلال در روند تولید شده است. برای مثال، قطعیهای مکرر برق یا کمبود گاز طبیعی، تولیدکنندگان را مجبور به کاهش ظرفیت تولید یا حتی تعطیلی موقت کارخانهها کرده است.
ج: فشار برای انتقال به انرژیهای تجدیدپذیر
با افزایش فشارهای جهانی برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای، تولیدکنندگان تحت فشار هستند تا به سمت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر حرکت کنند. با این حال، این انتقال نیازمندسرمایهگذاریهای کلان و زمانبر است که بسیاری از تولیدکنندگان، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، توانایی مالی آن را ندارند.
۲-کمبود نیروی کار بحران در دسترسی به منابع انسانی
کمبود نیروی کار نیز به عنوان یکی دیگر از چالشهای اصلی تولیدکنندگان در سالهای اخیر مطرح شده است. این مشکل به دلایل مختلفی از جمله پیری جمعیت، مهاجرت نیروی کار، تغییر ترجیحات شغلی و تأثیرات همهگیری کووید-۱۹ تشدید شده است.
الف: پیری جمعیت و کاهش نیروی کار جوان
در بسیاری از کشورها، به ویژه در اقتصادهای پیشرفته، پیری جمعیت باعث کاهش تعداد نیروی کار جوان شده است. این موضوع به ویژه در صنایعی که نیازمند نیروی کار فیزیکی هستند، مانند ساختوساز و تولید، مشکلات جدی ایجاد کرده است.
ب: تغییر ترجیحات شغلی
نسل جوان امروزی تمایل کمتری به کار در صنایع تولیدی سنتی دارد و بیشتر به سمت مشاغل خدماتی، فناوریمحور و دورکاری گرایش پیدا کردهاند. این تغییر ترجیحات باعث شده است که تولیدکنندگان برای جذب و حفظ نیروی کار با مشکل مواجه شوند.
ج:تأثیرات همهگیری کووید-۱۹
همهگیری کووید-۱۹ نیز به شدت بر بازار کار تأثیر گذاشت. بسیاری از کارگران به دلیل بیماری، قرنطینه یا تغییر شرایط زندگی، از بازار کار خارج شدند. علاوه بر این، محدودیتهای مهاجرتی باعث کاهش دسترسی به نیروی کار ارزان و ماهر در بسیاری از کشورها شده است.
۳- راهحلهای احتمالی
برای مقابله با این چالشها، تولیدکنندگان و دولتها باید راهحلهای بلندمدت و کوتاهمدتی را در نظر بگیرند:
الف: سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر
تولیدکنندگان باید به سمت استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر مانند خورشیدی، بادی و برقآبی حرکت کنند. این کار نه تنها هزینههای انرژی را در بلندمدت کاهش میدهد، بلکه به کاهش انتشار گازهای گلخانهای نیز کمک میکند.
ب: بهبود بهرهوری انرژی
استفاده از فناوریهای نوین برای بهبود بهرهوری انرژی میتواند به کاهش هزینههای تولید کمک کند. برای مثال، نصب سیستمهای مدیریت انرژی هوشمند در کارخانهها میتواند مصرف انرژی را بهینهسازی کند.
ج: آموزش و جذب نیروی کار
برای مقابله با کمبود نیروی کار، تولیدکنندگان باید برنامههای آموزشی و مهارتآموزی برای نیروی کار موجود طراحی کنند. همچنین، جذب نیروی کار جوان از طریق ارائه مزایای شغلی بهتر و فرصتهای پیشرفت حرفهای میتواند به حل این مشکل کمک کند.
د: اتوماسیون و استفاده از فناوریهای پیشرفته
استفاده از رباتها، هوش مصنوعی و فناوریهای پیشرفته میتواند به کاهش وابستگی به نیروی کار انسانی کمک کند. این فناوریها میتوانند کارهای تکراری و فیزیکی را به صورت خودکار انجام دهند و به این ترتیب، فشار ناشی از کمبود نیروی کار را کاهش دهند.
نتیجهگیری
ناترازیهای انرژی و کمبود نیروی کار دو چالش عمدهای هستند که تولیدکنندگان در سراسر جهان با آنها مواجه هستند. برای غلبه بر این چالشها، همکاری بین تولیدکنندگان، دولتها و نهادهای بینالمللی ضروری است. سرمایهگذاری در انرژیهای تجدیدپذیر، بهبود بهرهوری انرژی، آموزش نیروی کار و استفاده از فناوریهای پیشرفته میتواند به تولیدکنندگان کمک کند تا در این شرایط چالشبرانگیز به فعالیت خود ادامه دهند و به رشد اقتصادی پایدار دست یابند.
نویسنده: نگین سارائی